Dnia 25 grudnia 2014 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2014 r., poz. 827).

Nowe przepisy wprowadzają szereg zmian dotyczących umów zawieranych z konsumentami na odległość i poza lokalem przedsiębiorstwa, a także odpowiedzialności za wady rzeczy sprzedanej.

Przepisy dotyczące umów zawieranych na odległość i poza lokalem przedsiębiorstwa są zawarte w ustawie o prawach konsumenta. Natomiast przepisy dotyczące rękojmi za wady towaru zostały umieszczone w Kodeksie Cywilnym w art. 556 – 581.

W zakresie umów na odległość i poza lokalem przedsiębiorstwa do najważniejszą zmianą jest wydłużenie z 10 do 14 dni prawa do odstąpienia od umowy.

Ustawa uściśla także definicje ww. umów. I tak u ustawy wynika, że umowami zawartymi na odległość są m. in.  umowy zawierane przez Internet, telefon lub na przykład katalogi wysyłkowe.

Natomiast do umów zawartych poza lokalem przedsiębiorstwa należą umowy zawierane na popularnych pokazach (poza lokalem przedsiębiorstwa np. w wynajętej sali hotelowej, świetlicy wiejskiej), wycieczkach podczas których dochodzi do pokazu i przedstawienia oferty sprzedaży towaru lub kiedy do drzwi konsumenta zapuka domokrążca z ofertą umowy.

Należy także z uwagą przyjrzeć się art. 38 ustawy. Zawiera on katalog wyjątków, w przypadku których konsumentowi nie przysługuje prawo do odstąpienia od umowy. W szczególności należy pamiętać, że takie prawo nie przysługuje w przypadku umowy o świadczenie usług, jeżeli przedsiębiorca wykonał w pełni usługę za wyraźną zgodą konsumenta, który został poinformowany przed rozpoczęciem świadczenia, że po spełnieniu świadczenia przez przedsiębiorcę utraci prawo odstąpienia od umowy lub umowy, w której przedmiotem świadczenia jest rzecz dostarczana w zapieczętowanym opakowaniu, której po otwarciu opakowania nie można zwrócić ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu.

W stosunku do przepisów dotyczących wad rzeczy sprzedanej trzeba w pierwszej kolejności zaznaczyć, że od 25 grudnia 2014 r. znikło pojęcie niezgodności towaru z umową, a dochodzenie roszczeń od sprzedawcy odbywa się na podstawie rękojmi za wady.

Do najważniejszych zmian w tym aspekcie należą:

– w przypadku stwierdzenia wady rzeczy wydłużenie do 1 roku od dnia wydania rzeczy okresu domniemania istnienia wady w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego

– brak terminu na złożenie żądań do sprzedawcy. W tym miejscu jednak trzeba zaznaczyć, że ostateczny termin dla konsumenta na złożenie reklamacji kończy się z upływem odpowiedzialności sprzedawcy za wady rzeczy czyli 2 (rzeczy ruchome) lub 5 lat (nieruchomości).

– wydłużenie terminu odpowiedzialności sprzedawcy za wady nieruchomości z 3 do 5 lat.

Istotne jest także zmiana w zakresie żądań konsumenta związanych z wadami rzeczy.

Teoretycznie na podstawie art. 560 kupujący może złożyć od razu oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy. Jednakże sprzedawca może niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego rzecz wymienić lub wadę usunąć. Jeżeli jednak wada ta pojawi się po raz drugi, kupujący może ponownie złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny lub odstąpić od umowy i sprzedawca obowiązany jest takie oświadczenie przyjąć. Nie można jednak odstąpić od umowy jeżeli wada towaru jest nieistotna.

 Dawid Kaczmarek – podinspektor,  Biuro Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Poznaniu

Marek Radwański –  Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Poznaniu