27 grudnia 1918 r. – Dzień rozpoczęcia Powstania Wielkopolskiego – to jedna z najważniejszych dat w historii naszego regionu i kraju. Mija właśnie 98 Rocznica wielkiego zrywu niepodległościowego Wielkopolan, jednego z niewielu polskich powstań zakończonych sukcesem. Powstanie rozpoczęło się 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu, a iskrą zapalną stał się przyjazd do Poznania I.J. Paderewskiego. Regularna walka rozpoczęła się w wyniku konfrontacji dwóch wielkich manifestacji narodowych – polskiej i niemieckiej  – w samym centrum Poznania. To właśnie tu padły pierwsze strzały. Jeden z pierwszych ataków nastąpił na Prezydium Policji. Polakom udało się opanować również Dworzec Główny, Pocztę, kilka redut systemu fortecznego Poznania. Opanowano między innymi cytadelę, redutę Grollmanna, arsenał przy Wielkich Garbarach.  Wybuchły również walki na prowincji. Do końca 1918 roku wyzwolono między innym takie miejscowości jak Kórnik, Grodzisk, Kiecko, Witkowo, Wielichowo, Ostrów, Oborniki, Kościan, Śrem, Wągrowiec, Wronki, a także rozpoczęto polską ofensywę z Gniezna w kierunku Kujaw. Celem zbrojnego czynu Wielkopolan było uwolnienie Wielkopolski i Pomorza spod władzy niemieckiej. W wyniku wyzwolenia przez wojska powstańcze niemal całej Wielkopolski – w wyniku traktatu wersalskiego z dnia 28 czerwca 1919 r. – tereny zostały przyłączone do Polski. W Powstaniu wzięło udział wg różnych szacunków od 70 tys. do ponad 100 tys. uczestników, a poległo ok. 2 tys. powstańców.

Zamanifestowanie poprzez udział w uroczystościach, złożenie hołdu uczestnikom zrywu i pamięć o powstańcach, należy do patriotycznego obowiązku mieszkańców naszego regionu, stąd liczny udział w różnych wydarzeniach rocznicowych. Jak co roku główne uroczystości odbyły się 27 grudnia w Poznaniu przed pomnikiem Powstańców Wielkopolskich oraz na pl. Wolności, gdzie stanął obóz powstańczy z licznymi atrakcjami dla dzieci i dorosłych.

W tym roku dodatkowo obchody rocznicowe przeniesione zostały w dniu 28 XII do Warszawy. I właśnie w Warszawie, w stolicy Polski, w samo południe odbyła się w kościele O.O. Dominikanów Msza Święta w intencji Powstańców Wielkopolskich, po której uroczystości przeniesiono na pl. J. Piłsudzkiego, gdzie złożono wiązanki kwiatów przy Grobie Nieznanego Żołnierza. W uroczystościach w Warszawie wzięli udział między innymi: Marszałek Województwa Wielkopolskiego Marek Wożniak, wicemarszałkowie Wojciech Jankowiak i Krzysztof Grabowski, Wojewoda Wielkopolski Zbigniew Hoffman, Zastępca Prezydenta Miasta Poznania Jędrzej Solarski, Wojewoda Mazowiecki Zdzisław Sipiera, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Konrad Szymański, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Fałkowski, Chargé d’affaires Ambasady Francuskiej Sylwian Guiauige i Zastępca Ambasadora Hiszpanii Fernando Nogales oraz członkowie Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego, delegacje samorządów wielkopolskich, europosłowie, poczty sztandarowe, harcerze i mieszkańcy stolicy.

Zwieńczeniem wydarzenia w Warszawie były obchody rocznicowe, połączone ze złożeniem wiązanek oraz zapaleniem zniczy, na powstańczych mogiłach na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Organizatorem uroczystości był Marszałek Województwa Wielkopolskiego Marek Woźniak.

Na zakończenie pobytu w Warszawie delegacja poznańska złożył kwiaty przy Pomniku Ofiar Katastrofy Smoleńskiej oraz w Panteonie – Mauzoleum Wyklętych-Niezłomnych.

Tekst i Foto: Roman Szymański