Na pytania odpowiada prof. nadzw. dr hab. med. A. Grzybowski, prezes Fundacji Rozwoju Okulistyki ,,Okulistyka 21”

Co to jest zaćma?
– Zaćma jest to zmętnienie soczewki. Soczewką natomiast jest struktura położona w oku zaraz za źrenicą oraz tęczówką i służąca do załamywania światła na siatkówce. Soczewka pełni też ważną funkcję w procesie akomodacji, dzięki któremu do 40-50 r.ż. można dobrze widzieć z bliska, np. czytać gazetę lub książkę. Stopniowe stwardnienie soczewki, które odbywa się z wiekiem prowadzi do tego, iż w wieku ok. 40-50 tracimy zdolność do akomodacji, czyli niezbędne stają się okulary do czytania. Zmętnienie soczewki występuje w coraz większym stopniu proporcjonalnie do wieku, ale nie zawsze musi oznaczać pogorszenie widzenia. Jedynie zaćma związana z pogorszeniem widzenia jest wskazaniem do operacji. Gdy dowiadujemy się od lekarza, że mamy zmętnienie soczewki, czyli zaćmę, nie musi to wcale oznaczać wykonania zabiegu operacyjnego.

W jakim wieku można spodziewać się wystąpienia zaćmy?

Najczęściej zaćma dotyczy osób powyżej 60 r.ż. a im jesteśmy starsi tym prawdopodobieństwo wystąpienia zaćmy jest większe, np. zaćma występuje u ok. 60% 70-latków, a ok. 90% u 90-latków.

Czym się objawia zaćma?

Zmętnienie soczewki może nie dawać często żadnych dolegliwości wtedy zostaje rozpoznane podczas badania przez okulistę. W miarę nasilenia zmian zmętnienia soczewki najczęściej prowadzą do pogorszenia widzenia do dali lub do bliży, problemów z olśnieniem, tzn. np. nietolerancją oświetlenia przez światła nadjeżdżających samochodów.

Czym grozi zaćma?

Zaćma jest chorobą postępującą, która stopniowa pogarsza widzenie i ogranicza przez to komfort życia. Zaćma może doprowadzić do tak dalece upośledzonego widzenia, iż pacjent danym okiem może rozpoznać tylko światło. W takich sytuacjach, jeżeli dotyczy to obu oczu niemożliwa jest nawet samodzielna egzystencja, pacjent wymaga stałej opieki ze strony innych osób. Zwykle postępująca zaćma nie powoduje żadnych konsekwencji medycznych, tzn. nie powoduje ryzyka powstania innych chorób oczu.

Jak leczy się zaćmę (czy środki farmakologiczne działają)?

Nie ma obecnie żadnych kropli ani tabletek, które by skutecznie spowalniały albo leczyły zaćmę. Wszystkie proponowane środki farmaceutyczne, zarówno przez apteki jaki i reklamy, np. w radio i telewizji, są w tym zakresie całkowicie bezwartościowe, tzn. nigdy nie udowodniono ich działanie w tym zakresie. Jedynym obecnie dostępnym leczeniem zaćmy jest operacja.

Na czym polega operacja zaćmy?

Operacja zaćmy polega na usunięciu zmętniałej soczewki, tj. jądra i kory soczewki poprzez bardzo małe cięcie ok. 2-3 mm. Chirurg wprowadza sondę ultradźwiękową do oka, rozdrabnia masy zaćmowe oraz usuwa je na zewnątrz. Jądro i kora soczewki znajdują się w warunkach prawidłowych w torebce i tę torebkę chirurg stara się pozostawić, by wprowadzić do niej sztuczną soczewkę.

Na co należy zwrócić uwagę przed operacją zaćmy?

Obecnie operacja zaćmy wykonywana jest zwykle w trybie ambulatoryjnym, tzn. bez pobytu w szpitalu oraz trwa zwykle dość krótko tzn. ok. 15-20 minut. Jednak zarówno współpraca pacjenta jak  i jego przygotowanie do operacji są bardzo ważne. Przeciwwskazaniem do operacji są wszystkie stany zapalne oka, takie jak zapalenie spojówek, stany zapalne powiek, brak drożności dróg łzowych, czego objawem jest łzawienie co może zwiększać ryzyko infekcji.

Więcej informacji: www.okulistyka21.pl