Trzeci numer „Zeszytów Historycznych Solidarności Wielkopolskiej”

okładka ZHSW nr 3-s. IUkazał się 3. numer rocznika „Zeszyty Historyczne Solidarności Wielkopolskiej”, czasopisma poświęconego przede wszystkim historii NSZZ „Solidarność”, czasopisma wypełniającego luki w wiedzy o przeszłości Związku w Wielkopolsce.

Impulsem do podjęcia badań dotyczących tej tematyki była przypadająca w 2020 roku 40. rocznica powstania „Solidarności”, pierwszego w Polsce, ba – w całym bloku sowieckim – Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego. Organizacji, która była nie tylko związkiem zawodowym, ale także olbrzymim ruchem społecznym.

W trzech wydanych dotąd numerach Zeszytów uhonorowaliśmy i przypomnieliśmy, z imienia i nazwiska, setki członków „Solidarności”, którzy aktywnie włączyli się w organizację Związku, tworząc komitety założycielskie, komisje zakładowe, komisje koła, którzy wchodzili w skład komisji rewizyjnych, byli delegatami na zakładowe, regionalne czy krajowe zebrania i zjazdy. W Zeszytach staramy się publikować informacje dotyczące wszystkich regionów Związku istniejących w latach 1980–1981; w numerze 3. najwięcej takich informacji dotyczy regionu pilskiego. Publikujemy także kolejną część materiału o internowanych z Wielkopolski, w tym numerze znalazły się nazwiska i inne informacje o internowanych z regionów leszczyńskiego i pilskiego.

Motywem dominującym w tym numerze Zeszytów są sztandary różnych organizacji NSZZ „Solidarność”. Poświęcony jest tej tematyce erudycyjny artykuł ks. doktora Jarosława Wąsowicza o sztandarach pilskiej „Solidarności”, a także krótkie materiały informacyjne o sztandarach poznańskiej „Solidarności”. Kontynuujemy również tematykę dotyczącą powstawania regionów Związku w kontekście pytania: dlaczego w 1981 roku nie powstał jeden region Wielkopolska NSZZ „Solidarność”.

Rozpoczynamy publikację materiałów o Duszpasterstwie Ludzi Pracy, które rozwijało się w całej Wielkopolsce. W numerze 3. artykuł dotyczy takiego duszpasterstwa z kaliskiego. Wprowadzamy również problematykę oporu społecznego, omawiamy przejawy walki o godne warunki pracy i życia w PRL przed sierpniem 1980 roku.

Proces przywracania pamięci o historii NSZZ „Solidarność” chcemy upowszechnić i przyspieszyć. Spora grupa założycieli i działaczy już odeszła. Większość pozostałych, aktywnych w tamtym okresie związkowców, znajduje się na zasłużonych emeryturach lub rentach. Ci zaś, którzy jeszcze pozostali, już szykują się do odejścia z pracy zawodowej. Dlatego tak ważne są świadectwa ówczesnych działaczy i szeregowych członków. W bieżącym numerze zamieszczamy takie wspomnienia z trudnego okresu po wprowadzeniu stanu wojennego, w dwóch odsłonach. Ewy Siarkiewicz-Bivand, która została zmuszona wraz z rodziną do emigracji, i Krzysztofa Krygiera, który pozostał w kraju i starał się, wraz z innymi mieszkańcami podpoznańskiej gminy Pobiedziska, zachować idee „Solidarności”. Ważne jest dotarcie do ludzi, którzy mogą podzielić się wiedzą o przeszłości swojej organizacji zakładowej, mają informacje, dokumenty, wydawnictwa czy biuletyny dotyczące powstawania NSZZ „Solidarność” w latach 1980–1989. Zależy nam na publikacji świadectw ludzi tworzących „Solidarność”, dlatego redakcja prosi o kontakt wszystkich, którzy mogą w tych staraniach pomóc. Kontakt z redakcją: zeszyty@solidarnosc.poznan.pl
lub „Zeszyty Historyczne Solidarności Wielkopolskiej” Zarząd Regionu Wielkopolska NSZZ „Solidarność” ul. Metalowa 7, 60-118 Poznań.
Wydawcą „Zeszytów Historycznych Solidarności Wielkopolskiej” jest Zarząd Regionu Wielkopolska NSZZ „Solidarność” przy współpracy z poznańskim Oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej.
Arkadiusz Małyszka
redaktor naczelny
„Zeszyty Historyczne Solidarności Wielkopolskiej”