Na pytania Czytelników odpowiada prof. nadzw. dr hab. n. med. Andrzej Grzybowski, prezes Fundacji Rozwoju Okulistyki ,,Okulistyka 21”

 Czy można mieć operację zaćmy jednego i drugiego oka jednocześnie?

– W wyjątkowych przypadkach jest to możliwe, ale obecnie NFZ finansuje tylko jedną wykonaną operację. Oznacza to, iż druga operacja musiałaby być wykonana za darmo, co oczywiście znacznie ogranicza możliwość jej stosowania. Jednoczasowa operacja obuoczna może mieć szereg korzyści, np. u osób wymagających znieczulenia ogólnego. Wtedy oznacza konieczność wykonania tylko jednego znieczulenia ogólnego, a nie dwóch. Wiadomo również, iż znieczulenie ogólne poza dyskomfortem w okresie pooperacyjnym może wiązać się z istotnym, chociaż rzadkim, ryzykiem dla zdrowia, a nawet życia pacjenta. Dlatego w przypadku konieczności wykonania operacji zaćmy w znieczuleniu ogólnym należy rozważyć wykonanie operacji obuocznej. Ponadto  wykonanie jednoczasowej operacji obuocznej ma także inne korzyści, takiej jak np. brak różnowzroczności po operacji jednego oka. Jest to sytuacja, w której pacjent przez często wiele miesięcy, a nawet lat zmuszony jest funkcjonować z jednym okiem po operacji, którym widzi już dobrze, oraz drugim okiem z zaćmą, którym widzi jeszcze słabo. Ta sytuacja, czyli konieczności tolerowania obrazów z obu oczu, powoduje u wielu osób poważne problemy z widzeniem. Kolejna korzyść dla pacjenta przy tego typu operacji dotyczy sytuacji wszczepiania tzw. soczewek wieloogniskowych, dla których wymagana jest neuroadaptacja mózgu.

Oznacza to, iż po implantacji tych soczewek nasz mózg uczy się rozpoznawać obraz, który jest wytworzony na siatkówce przy ich udziale. Neuroadaptacja jest tym lepsza im odstęp pomiędzy wszczepieniem soczewek do obu oczu jest krótszy, czyli najlepiej by soczewki te wszczepione były w tym samym czasie. Dodatkowo operacja jednoczasowa obu oczu oznacza dwa razy mniej wizyt w szpitalu oraz wizyt kontrolnych. To może mieć istotne znaczenie dla pacjenta, szczególnie jeśli wymaga to zaangażowania innych osób lub dojazdów z dużych odległości. Operacja obu oczu jednoczasowa może nieść ze sobą pewne zagrożenia. Podstawowym problemem jest niemożność zdiagnozowania mocy soczewki dla drugiego oka na podstawie wyniku operacji oka pierwszego. Przy standardowej operacji zaćmy analiza wyniku operacji pierwszego oka może pomóc w dokładniejszym obliczeniu soczewki dla oka drugiego. Jednak korzyści z tym związane dotyczą głównie oczu z wysoką krótkowzrocznością i wysoka nadwzrocznością. Dlatego takich pacjentów zwykle nie kwalifikuje się do operacji jednoczasowej. Warto też wspomnieć, iż jednoczasowa operacja obu oczu, wbrew czasami powtarzanym  opiniom, nie jest związana ze zwiększonym ryzykiem zapalenia gałki ocznej w stosunku do dwóch operacji wykonanych w różnym czasie.

Czy operacja zaćmy boli?

– Odczuwanie bólu jest bardzo subiektywne. Dla konkretnego pacjenta może mieć wpływ stan emocjonalny oraz nastawienie pacjenta w danym dniu. W 95% przypadków znieczulenie kroplowe zapewnia całkowity brak bólu podczas operacji zaćmy. W Przypadku, gdy pacjent jednak odczuwa dolegliwości bólowe można podać dodatkowe znieczulenie tzw. okogałkowe lub pozagałkowe w postaci zastrzyków lub do komory przedniej oka.  Jeżeli pacjent szczególnie obawia się bólu powinien porozmawiać o tym z chirurgiem przed wykonaniem operacji, tak by uzgodnić odpowiednią formę znieczulenia.

Więcej informacji: www.okulistyka21.pl