Kształcenie dla pracy z seniorami w poznańskim Kolegium Pracowników Służb Społecznych

szkolaOd 2005 roku funkcjonuje w kraju sześć Kolegiów Pracowników Służb Społecznych, w tym w Poznaniu przy ul. Mostowej 6, podleglych MRPiPS. To już ponad 10 lat działalności tych szkół publicznych prowadzonych przez Samorządy Województw. W ostatnich latach liczba Kolegiów zwiększyła się do 13, w tym o jedno niepubliczne w Zamościu.
Problem społeczny, jakim jest postępujące starzenie się społeczeństwa nie był jeszcze do niedawna tak eksponowany. Rozpowszechnienie tego problemu nastąpiło stosunkowo niedawno, a odpowiedzią na niego stała się praca socjalna z seniorami, których dotyka z różnych przyczyn izolacja i wykluczenie zdrowotne czy społeczne, gdy człowiek niepełnosprawny nie może uczestniczyć  na równych prawach w dostępie do pracy, kultury, rekreacji itp.
Pytam Agnieszkę Geneję-Niedzielską, kierownika praktyk, czy program kształcenia w  Kolegiach zdołał się przystosować do nowych oczekiwań i przygotowuje skutecznych realizatorów pracy socjalnej z seniormi? Czy są treści, które umieszcza sie w świadomości społecznej jako elementy nowego wizerunku starości, jak chociażby kondycja seniorów jako użytkowników technologii informacyjno-komunikacyjnych, mogąca pomóc w rozwiązywaniu wielu problemów starości?
Agnieszka Geneja-Niedzielska: – Owszem, problem dostrzegamy i odpowiednio przystosowujemy się do niego. Jeden z naszych nauczycieli – p. Mirosława Rubach uczestniczyła w kreowaniu Wielkopolskiego Programu na Rzecz Osób Starszych (do roku 2020). Jest nie tylko współautorką programu, prowadzi także zajęcia z ,,Gerontologii”, do uczestnictwa w których szczególnie zachęcamy naszych słuchaczy, właśnie z uwagi na wspomniane zmiany w strukturze demograficznej społeczeństwa.
W Ministerialnym standardzie kształcenia o łącznej liczbie zajęć 2915 godzin rozłożonych na 3 lata, w tym 2355 godzin przedmiotów kształcenia oraz 560 godzin praktyk zawodowych, znajdują się: gerontologia (60 godz.) jako jeden z czterech ogólnych przedmiotów do wyboru oraz pedagogika i psychologia społeczna (każdy po 45 godz.) jako przedmioty kierunkowe. A.Geneja-Niedzielska podkreśla jednak, że problematyka przydatna w pracy z seniorami jest szersza, a charakterystycznym zakresem szczegółowym przystosownym do potrzeb Poznania jest, np. rozbudowany przedmiot „Projekt socjalny“, w którym zawarto odpowiedź na potrzeby lokalnego środowiska, m.in. seniorów. Można to zobaczyć w naszej ‚Galerii Projektów Socjalnych“. Zilustruję to przykładem konferencji w DPS przy ul. Ugory, gdzie grupa słuchaczy z nauczycielem realizowała zadanie aktywizacji pensjonariuszy Domu. Zbliżoną rolę pełniło uczestnictwo słuchaczy Kolegium w warsztatach ,,Aktywni 50+‘” zorganizowanych dla seniorów podczas ostatních targów ‚Viva Seniorzy‘. Podobne aktywności miały też miejsce w poprzednich targach.
Wydaje się, że miałoby tu uzasadnienie rozwinięcie zakresu tej problematyki, nazwanej przykładowo: aktywizacja społeczna seniorów, z jej metodami i strategiami, zarówno globalnymi (na poziomie polityki senioralnej państwa), jak też lokalnymi, nie mówiąc o zaleceniach płynących z różnych  ‚dobrych praktyk‘.
Wśród kierunków aktywizacji seniorów na rozwinięcie zasługuje też inna kwestia, np. pomoc w przełamywaniu barier wykluczenia cyfrowego osób starszych. Przy czym jak wiemy, nie zawsze powodem takiego rodzaju wykluczenia jest brak sprzętu czy dostępu do internetu, nieraz przyczyny są ,,mentalne” spowodowane nienadążaniem za postępem technologicznym. A tymczasem e-technologie służyć mogą zarówno praktycznym ułatwieniom życia seniorów, jak załatwianie spraw w bankach, urzędach, teleopiece czy telemedycynie, jak też rekreacji – zabawie, wirtualnemu zwiedzaniu czy e-learningowi.
Te sugestie nie wydają się puste, może należy je rozważyć, bowiem od października pojawi się… konkurencja w postaci nowego kierunku studiów licencjackich na AWF w Poznaniu: Aktywizacja osób 50+ (więcej link TU   http://mrs.poznan.pl/studia-i-stopnia-na-awf-w-poznaniu-animacja-osob-50-info-dla-kandydatow/ )
W analogicznych Kolegiach w Czeladzi, Toruniu, Łodzi czy przez jakiś czas w Lublinie zdołano połączyć kształcenie w Kolegium z zajęciami na UŚ w Katowicach, UKW w Bydgoszczy i UMCS na kierunku praca socjalna oraz pedagogika. Dzięki takiemu rozwiązaniu absolwenci  otrzymują, oprócz dyplomu ukończenia macierzystej szkoły, także dyplom zawodowy licencjata na uczelni sprawującej opiekę naukowo-dydaktyczną nad Kolegium i mogą kontynuować studia II stopnia, czyli magisterskie. Jest to realne, mimo zawiłości prawnych stojących przed takim przedsięwzięciem – stwierdza Agnieszka Geneja-Niedzielska – ale szczegółowo może na nie odpowiedzieć p. dyr. Justyna Dutkiewicz (w tym czasie była nieobecna) oraz Departament Edukacji i Nauki Urzędu Marszałkowskiego kierowany przez Dorotę Kinal wraz z nadzorującą pracę Kolegium panią Marszałek Marzeną Wodzińską.
Aktualnie  trwa rekrutacja do Kolegium Pracowników Służb Społecznych, podkreślmy – na całkowicie bezpłatną naukę dającą wiedzę i umiejętności coraz bardziej przydatne i poszukiwane w dzisiejszym społeczeństwie. Zainteresowanym polecamy stronę internetową Kolegium: http://www.wsck.pl/kolegium/

Zdzisław Szkutnik

Na zdjęciu: Agnieszka Geneja-Niedzielska i Mateusz Kałek

Fot. Z.Szkutnik